Umufaransa Jean Pierre Péan yigeze kwandika ko mu Rwanda ubutegetsi bwa FPR INKOTANYI bwubakiye ku kinyoma. Icyo gihe niba nibuka neza u Rwanda rwamujyanye mu nkiko, ubu Abanyarwanda batavuga rumwe n’ubutegetsi bwa FPR INKOTANYI bo bagiye gushirira kubugi bw’icumu kubera kuvuga ukuri nyako guciye ukubili nikinyoma cyiyo ngoma. Abandi banyarwanda ubu barabyiganira mu magereza hirya no hino mu Rwanda, ibikorwa byiyicarubozo bibamereye nabi.
Aha sinakwibagirwa bakomeje guhunga igihugu ubutavanaho bo munda y’ingoma, nabo bavuga ko kuvuga ukuri kwabo kukibazo cy’amakimbirane y’Abanyarwanda ariyo ntandaro yo komongana, bityo bakameneshwa bitwa ibyo ntazi nabo bari basangiye kunywa amata y’ubutegetsi mu Rwanda .
Ukuri ku kibazo cy’ubwicanyi bwabaye mu Rwanda ntigushobora kuboneka mugihe ubutegetsi bwubakiye ku kinyoma bukoresha imbaraga zose ngo icyo kinyoma cyabo gihore hejuru ya byose. Mu mashyamba yo mu burasirazuba bwa République Démocratique du Congo hari abandi banyarwanda bikorejwe umuzigo wicyo kinyoma, bahigwa bukware, bicwa bunyamaswa kuva mu 1996 kugeza ubu, kuko bagaragaje ko bo badakozwa ibyo kuba bamira bunguri ikinyoma nkicyo gifite ubukana bwo kuba cyarimbura burundu imbaga nyamwinshi y’Abanyarwanda, ubu no mubihe bizaza. Abo rero uretse kuba ku ruhembe rw’umuheto, bahisemo gusangira ubuzima n’inyamaswa zishyamba, aho kuba mu Rwanda rukeza ikinyoma cyarimbuye kandi kikirimbura abanyarwanda imbaga nyamwinshi.
Hari abandi banyarwanda bari mu Rwanda rwagati bahumwe amaso cyangwa bahumiriza nkana ngo batiteranya, kandi ibikorwa byabo bya buri munsi ntaho bihuriye na politiki y’igihugu, ibi byose navuze haruguru babifata nkibitabafasheho ngo hatagira ubasanisha numwe muri bariya navuze haruguru maze nabo ishyano rikaba ryabagwira isaha iyo ariyo yose!
Bizagenda bite rero ko u Rwanda rwahoze ari urw’imisozi igihumbi ikaba umutako wabarusura n’abarutuye ntibagiwe n’abaruturaniye, none ubu u Rwanda rukaba ari urw’ibibazo igihumbi? Ese tuzarutura dutekane abaturanyi bacu batwinuba? Niba ntawe uducira akari urutega, kuki tutibaza aho biva? Ntabwo twasimbuka urukiramende rw’ibibazo mu Rwanda, tugifite cyangwa tukivuga Genocide ngo yakorewe abatutsi kandi ayandi moko nayo yarapfushije abatabarika, uko kwikunda biduha kwikubira ibyiza byose by’igihugu, ibibi byose tukabicagurira ababi. Ngiyo intambara dufite! Ngizo imanza tuburana. Kizito Mihigo ati: genocide yakorewe abatutsi niwo musaraba dufite. Imana imuhe iruhuko ridashira. Uwamuzura yatubwira ibiruta ibyo. twarafushije nukuri, inyito nkiyo rwose igomba guhinduka nubwo twamena amaraso akiyongera kuyambere, ariko tukabona ukuri, byatabara abasigaye, maze ibyo bikaba ibitambo by’amahoro mu Rwanda rwejo ruri imbere.
Genocide ngo yakorewe abatutsi yatugize ibikange, iba igikangisho gisiga icyasha inzirakarengane, ibera icyambu abanzi b’amahoro kuko ibyago u Rwanda ubu rurimo byo guhabwa akato nta yindi ntandaro ni Abatutsi na Genocide bihuzwa nabi nuwabihimbye, kubera impamvu ye atasobanura ngo nyurwe. Mu Burundi ağana umwaka wa 2015 ngo bashatse gukora iyo Genocide urwo ni u Rwanda rubivuga, nirwo ruteja rukimera kugeza none nukuri! Ibya Radjabu ntibivugwa. Gen Niyombare ntumbaze abo bagabo ndi kuvuga, u Burundi ntibwahwemye kubasaba none urebe ibivuyemo! None Congo iraregwa iki? Muzi Gen. Laurent Nkunda ibyo yakoze, naho aryamye ubu tuvuga? Ntaganda reka mbe muretse! Ibya Makenga byo ni isomo Congo igomba gusubiza. Genocide in Rwanda ruvuga ikongo, ikavugwa i Rwanda no mu Burundi! ntabwo mwumva se icyo ivuze?
Oya nimuhaguruke turwanye ikinyoma kirimbuzi Hima Tutsi ibure inzira, ubu busahuzi bushire, akarere kagire amahoro, duhahirane nukuri. Nirwo rugamba nshyize imbere imberabyombi muhigame bandeda ibanze yerekane inzira! Inzira nziza izira Inzigo. Niba ushaka kudufasha, naho utuye wakora nta rugamba rw’umuntu umwe!
Umucunguzi ni Rubanda ni mpamo intsinzi ngiyo iri mubiganza nukuri!
IJISHO RYA RUBANDA MU BURASIRAZUBA BWA CONGO